Pickleball đã bùng nổ về mức độ phổ biến trong những năm gần đây, cuốn hút người chơi ở mọi lứa tuổi bước ra sân đấu. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi môn thể thao “hot hit” này bắt nguồn từ đâu, và cái tên độc lạ “pickleball” có ý nghĩa gì không?
Pickleball – “đứa con lai” giữa tennis, cầu lông và bóng bàn – đang ngày càng chiếm lĩnh trái tim người chơi toàn cầu. Với luật chơi đơn giản, dễ tiếp cận và phù hợp cho mọi độ tuổi, đây không chỉ là một trò giải trí mà còn là “liều thuốc” tuyệt vời cho sức khỏe. Cùng mình “đào sâu” lịch sử pickleball, khám phá nguồn gốc cái tên và câu chuyện về những “bộ óc” đã khai sinh ra nó nhé!
Lịch sử hình thành và phát triển của Pickleball
Khởi nguồn thú vị
Ba “ngòi nổ” đã khai sinh môn Pickleball
Hành trình pickleball bắt đầu vào mùa hè năm 1965 tại đảo Bainbridge, Washington, khi bộ ba Joel Pritchard, Bill Bell và Barney McCallum quyết định tạo ra một trò chơi giải trí cho gia đình. Một chiều nhàn rỗi, họ định chơi cầu lông nhưng thiếu dụng cụ. Thay vì bỏ cuộc, họ “chế” ngay một trò mới với bóng wiffle, vợt bóng bàn và lưới cầu lông hạ thấp. Ai ngờ, sự ngẫu hứng ấy đã “thổi hồn” vào một môn thể thao mang tên pickleball!
Từ trò chơi sân vườn vui nhộn, pickleball nhanh chóng “lột xác” thành một hiện tượng. Khi luật chơi được hoàn thiện, bộ ba nhận ra họ đã tạo nên một môn thể thao kết hợp chiến thuật của tennis, sự nhanh nhẹn của cầu lông và độ chính xác của bóng bàn – “vừa tay” cho mọi trình độ.
Ai đã sáng tạo ra Pickleball?
Vậy ai là “cha đẻ” thực sự của pickleball? Dù cả Joel Pritchard (một nghị sĩ Mỹ), Bill Bell và Barney McCallum đều góp công lớn, Pritchard thường được nhắc đến nhiều nhất. Bộ ba không ngừng hoàn thiện luật chơi, lan tỏa trò chơi đến bạn bè, hàng xóm, khiến pickleball “cất cánh” khỏi đảo Bainbridge. Đến cuối thập niên 60, nó đã phủ sóng tại trường học, công viên và cộng đồng khắp nước Mỹ.
Nguồn gốc tên gọi Pickleball
Câu hỏi “hot” nhất: Tại sao gọi là “pickleball”? Có hai câu chuyện thú vị. Bà Joan, vợ Joel Pritchard, kể rằng trò chơi gợi bà nhớ đến “pickle boat” trong đua thuyền – một chiếc thuyền “chắp vá” từ các tay chèo thừa. Pickleball, với sự pha trộn từ nhiều môn, rất hợp với cái tên này. Nhưng cũng có tin đồn rằng nó được đặt theo chú chó Pickles của nhà Pritchard, vì chú ta cứ chạy theo quả bóng mỗi khi gia đình chơi. Dù là gì, “pickleball” vẫn là cái tên dễ thương, gần gũi mà cả thế giới yêu thích!
Sân Pickleball đầu tiên được xây dựng
Từ trò chơi gia đình, pickleball nhanh chóng lan tỏa. Năm 1967, sân pickleball đầu tiên ra đời. Đến năm 1972, một công ty được thành lập để bảo vệ môn chơi này. Các bài báo trên tạp chí như National Observer (1975) và Tennis (1976) gọi nó là “môn thể thao vợt mới nhất của Mỹ”. Năm 1976, giải đấu pickleball đầu tiên trên thế giới được tổ chức tại Washington, quy tụ nhiều tay chơi từ quần vợt đại học. Đến năm 1984, Hiệp hội Pickleball Nghiệp dư Mỹ (USAPA) ra đời, đánh dấu bước ngoặt chuyên nghiệp hóa.
Bùng nổ toàn cầu và những dấu mốc quan trọng
Từ sân vườn Bainbridge, pickleball giờ là “hiện tượng toàn cầu” với hàng triệu người chơi. Luật chơi dễ nắm, nhịp độ nhanh và cộng đồng thân thiện khiến nó “đốn tim” từ trẻ nhỏ đến người cao tuổi. Từ thập niên 90, pickleball lan sang hơn 50 quốc gia. Năm 2001, Arizona Senior Olympics ghi nhận 100 người chơi – sự kiện lớn nhất lúc bấy giờ. Năm 2018, Liên đoàn Pickleball Thế giới (IFP) ra đời với hơn 60 quốc gia thành viên. Tại Mỹ, năm 2023 có 8,9 triệu người chơi, trở thành môn thể thao phát triển nhanh nhất 3 năm liên tiếp!
Pickleball tại Việt Nam
Du nhập vào Việt Nam từ năm 2018 tại TP.HCM, pickleball nhanh chóng lan đến Hà Nội, Đà Nẵng, Nha Trang nhờ sự dễ chơi và tính cộng đồng. Đến năm 2024, Việt Nam đã có hơn 10.000 người chơi, được thúc đẩy bởi các tổ chức thể thao và sự nhiệt huyết của cộng đồng. Tháng 6/2024, giải Pickleball châu Á mở rộng tại TP.HCM thu hút 190 tay vợt từ 19 quốc gia, với giải thưởng 30.000 USD – minh chứng cho sức hút ngày càng lớn của môn này.
Luật chơi và kỹ thuật cơ bản của Pickleball
Pickleball chơi trên sân 13,4m x 6,1m, lưới cao 0,86m giữa và 0,91m hai bên. Người chơi dùng vợt Pickleball nhẹ và bóng nhựa đục lỗ để đánh qua lưới, mục tiêu là khiến đối thủ không thể trả bóng. Bạn có thể chơi đơn hoặc đôi.
Cấu trúc sân Pickleball với khu giao bóng, chơi bóng và “Bếp” (Kitchen)
Luật cơ bản:
- Giao bóng: Giao dưới tay, chéo sân, bóng phải nảy một lần mỗi bên trước khi đánh volley.
- “Kitchen”: Khu vực 2,1m từ lưới, cấm đánh volley trong đây.
- Tính điểm: Chỉ đội giao bóng ghi điểm, thắng khi đạt 11 điểm, cách biệt ít nhất 2 điểm.
Kỹ thuật cơ bản:
- Drives: Đánh mạnh từ cuối sân, bóng đi nhanh và thẳng.
- Dinks: Đánh nhẹ, bóng rơi gần lưới, khó phản công.
- Volleys: Đánh trước khi bóng nảy, để tấn công hoặc kết thúc.
- Slices: Đánh xoáy, bóng đổi hướng bất ngờ.
- Smashes: Đánh mạnh từ trên cao, “kết liễu” điểm.
Những điểm thú vị của Pickleball
Dễ chơi, dễ tiếp cận
Pickleball “đốn tim” nhờ sự đơn giản, không đòi hỏi thể lực khủng, phù hợp mọi lứa tuổi. Nó như “đứa con lai” của tennis, cầu lông và bóng bàn, với vợt nhẹ và bóng nhỏ dễ kiểm soát.
Lợi ích cho sức khỏe
- Tim mạch: Tăng tuần hoàn máu, giảm nguy cơ bệnh tim.
- Cơ bắp, xương khớp: Cải thiện sức mạnh tay, chân, eo.
- Cân bằng: Rèn phản xạ và phối hợp tay-mắt-chân.
- Tinh thần: Giảm stress, tăng tập trung.
Tính cộng đồng cao
Chơi theo cặp hoặc đội, pickleball là “cầu nối” để giao lưu, kết bạn, tạo môi trường thân thiện, hòa đồng.
Sự hấp dẫn cho mọi lứa tuổi
Từ trẻ nhỏ đến người lớn tuổi, pickleball mang lại niềm vui, sức khỏe và sự kết nối cho mọi người.
Dụng cụ đơn giản, chi phí thấp
Vợt từ gỗ, composite hoặc carbon fiber, bóng nhựa đục lỗ (trong nhà ít lỗ, ngoài trời nhiều lỗ) – chi phí thấp, dễ tiếp cận.
Gắn kết cộng đồng, kết nối thế hệ
Cả nhà cùng “bung lụa” với Pickleball
Pickleball không chỉ là thể thao mà còn là “liều thuốc” xã hội, kết nối gia đình, bạn bè, vượt qua mọi rào cản tuổi tác.
Yếu tố giải trí và sức khỏe
Vừa thư giãn vừa rèn thể lực, pickleball là sự hòa quyện hoàn hảo giữa vui chơi và sức khỏe.
Sự ủng hộ của người nổi tiếng
Taylor Swift và nhiều sao lớn đã “lăng xê” pickleball, truyền cảm hứng cho hàng triệu người.
Lưu ý khi chơi pickleball
Dù nhẹ nhàng, bạn vẫn nên khởi động kỹ để tránh chấn thương. Người có bệnh tim mạch, huyết áp cần hỏi ý kiến bác sĩ.
So sánh Pickleball với các môn thể thao khác
Pickleball và Tennis
| Đặc điểm | Pickleball | Tennis |
| Kích thước sân | Nhỏ hơn (6,1m x 13,4m) | Lớn hơn (8,23m x 23,77m đơn, 10,97m x 23,77m đôi) |
| Chiều cao lưới | Thấp hơn (0,86m giữa, 0,91m hai bên) | Cao hơn (0,914m giữa, 1,07m hai bên) |
| Vợt | Nhẹ hơn, phẳng | Nặng hơn, có dây |
| Bóng | Nhẹ hơn, nhựa có lỗ | Nặng hơn, cao su |
| Luật chơi | Đơn giản hơn | Phức tạp hơn |
| Cường độ vận động | Thấp hơn | Cao hơn |
| Tính dễ tiếp cận | Cao hơn | Thấp hơn |
Pickleball dễ chơi hơn tennis, phù hợp với nhiều người hơn.
Pickleball và Cầu lông
| Đặc điểm | Pickleball | Cầu lông |
| Kích thước sân | Tương đương (6,1m x 13,4m) | Tương đương (6,1m x 13,4m đơn, 7,6m x 13,4m đôi) |
| Chiều cao lưới | Thấp hơn (0,86m giữa, 0,91m hai bên) | Cao hơn (1,55m giữa) |
| Vợt | Nhẹ hơn, phẳng | Nặng hơn, có dây |
| Bóng | Nhẹ hơn, nhựa có lỗ | Nhẹ, lông vũ/nhựa |
| Cường độ vận động | Thấp hơn | Cao hơn |
| Tốc độ trận đấu | Chậm hơn, dễ chiến thuật | Nhanh hơn, cần phản xạ |
Pickleball chậm hơn, dễ kiểm soát hơn cầu lông.
Pickleball và Bóng bàn
| Đặc điểm | Pickleball | Bóng bàn |
| Kích thước sân | 6,1m x 13,4m | 2,74m x 1,525m |
| Chiều cao lưới | 0,86m giữa, 0,91m hai bên | 0,1525m |
| Vợt | Lớn hơn, composite/carbon | Nhỏ hơn, gỗ/cao su |
| Bóng | Nhựa rỗng, có lỗ | Nhựa đặc, nhỏ |
| Tốc độ trận đấu | Chậm hơn | Nhanh hơn |
| Cường độ vận động | Vừa phải | Cao |
| Môi trường chơi | Trong nhà/ngoài trời | Trong nhà |
Pickleball linh hoạt hơn bóng bàn, với sân lớn và tốc độ chậm hơn.
Hệ thống xếp hạng Pickleball
Hai hệ thống phổ biến là UTR-P và DUPR. UTR-P xếp hạng từ 1-10 bằng thuật toán, không phân biệt tuổi hay giới tính. DUPR cũng từ 1-10, dựa trên kết quả trận đấu, tính cả độ mạnh của đối thủ.
Kết luận
Trò chơi thú vị từ bộ ba Joel Pritchard, Bill Bell và Barney McCallum đã chinh phục cả thế giới, kết nối mọi người qua niềm vui thể thao. Dù bạn là “tay mơ” hay “lão làng”, hãy trân trọng câu chuyện này mỗi khi cầm vợt!
Và nếu bạn muốn “bung lụa” trên sân với những cây vợt đỉnh cao “made in Vietnam”, Axel Pik chính là “ngọn lửa” dẫn lối! Không ngừng cải tiến với công nghệ hiện đại, Axel Pik “thổi hồn” vào từng sản phẩm – từ Thunder Pro cân bằng công thủ đến Striker Pro dành cho người mới – tất cả đều bền bỉ, chất lượng vượt trội và thiết kế đặt trải nghiệm người chơi lên hàng đầu. Đặc biệt, Axel Pik còn đồng hành cùng cộng đồng qua các hướng dẫn như luật chơi cơ bản hay mẹo nâng cao kỹ năng. Chơi Pickleball tại Việt Nam? Đừng bỏ qua sân chơi ở Long Biên nhé!
Từ khóa tìm kiếm:
Vợt Pickleball, shop vợt Pickleball, lịch sử Pickleball, luật chơi Pickleball, Axel Pik, Thunder Pro, Striker Pro, kỹ thuật chơi Pickleball, sân Pickleball, lợi ích Pickleball.